68 PUŁK PIECHOTY

Wchodził w skład 17 dywizji piechoty, stacjonował do 1939 r. we Wrześni.
Sformowany został z oddziałów powstańczych 2 Pułku Poznańskiego im. J.H. Dąbrowskiego i oddziałów Straży Ludowej jako 1 Pułk Rezerwowy Strzelców Wielkopolskich. W połowie marca 1919 r. przemianowany został na 10 Pułk Strzelców Wielkopolskich, a 1 lutego 1920 r. otrzymał swoją ostateczną nazwę.

Chrzest bojowy pułku, to opanowanie w nocy z 5 na 6 stycznia 1919 r. lotniska wojskowego na Ławicy pod Poznaniem. Następnie 11 i 12 stycznia powstańcy w grupie ppłk. Kazimierza Grudzielskiego zdobyli Szubin i Żnin. Walki z Niemcami pułk prowadził do drugiej połowy czerwca. W końcu czerwca 1919 r. wyruszył na front do Małopolski Wschodniej. Walczył tam do września i następnie wrócił do Wielkopolski, gdzie pełnił służbę na polsko-niemieckiej linii demarkacyjnej. Na początku lutego 1920 r. skierowany został na front litewsko-białoruski. Odwrót rozpoczął 4 lipca. W jego końcowej fazie pułk w składzie 5 armii bił się pod Pułtuskiem. Przełamał 15 sierpnia opór pod wsią Toruń, na północ od Modlina. We wrześniu 1920 r. pełnił służbę na Suwalszczyźnie, na linii demarkacyjnej polsko-litewskiej. Od 1921 r. do 1939 r. pułk stacjonował w koszarach we Wrześni (od 1933 r. II batalion pułku stacjonował w Jarocinie).

W 1939 r. pułk w składzie macierzystej dywizji miał przydział mobilizacyjny do Armii „Poznań". Zmobilizowany w trybie alarmowym w dniach 24—26 sierpnia skupiony został w okolicy Gniezna i Wrześni jako część odwodu armii. W pierwszych dniach wojny bataliony pułku otrzymały różne zadania obronne. Żołnierze 68 Pułku Piechoty walczyli z wojskami niemieckimi w rejonie Góry Św. Małgorzaty pod Łęczycą, dalej nad Bzurą pod Sochaczewem i ostatecznie brali udział w obronie Warszawy do jej kapitulacji 28 września 1939 r.
 
Decyzją Ministra Spraw Wojskowych Marszałka Józefa Piłsudskiego z dnia 19 maja 1927 r. święto pułkowe 68 Pułku Piechoty ustanowione zostało na dzień 16 sierpnia (rocznica zdobycia Nasielska w 1920 r.).
 
We Wrześni żołnierze 68 Pułku Piechoty zostali upamiętnieni poprzez: