UROCZYSTOŚĆ 83 ROCZNICY WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ

1 września 2022 r. w Chociczy Wielkiej pod Wrześnią odbyła się uroczystość patriotyczna w 83 rocznicę wybuchu II wojny światowej. Uroczystość przebiegała w miejscu pamięci narodowej, gdzie 8 stycznia 1944 r. niemiecki okupant dokonał mordu na Stanisławie Kubczaku, pracowniku folwarcznym.

Kubczaka aresztowano 13 września 1943 r. za przekazanie dwóm osobom (jak sądził uciekinierom z obozu jenieckiego) ubrań oraz żywności i papierosów. Osoba, która zauważyła ten fakt doniosła o tym do zarządcy majątku w Chociczy Wielkiej – Henschlowi. Jak się później okazało była to prowokacja gestapo. Osoby którym pomógł Kubczak, widywane były na podwórzu folwarcznym razem z Henschlem, ubrane zaś były w jedwabne koszule, a na rękach miały zegarki. Stanisław Kubczak zatrzymany był w więzieniu we Wrześni, zaś w październiku przewieziony został do więzienia w Poznaniu. Tam sąd doraźny w siedzibie gestapo wydał na niego karę śmierci. 8 stycznia 1944 r. przywieziono go skrępowanego do Chociczy Wielkiej. O godz. 11.30 na jednym z drzew alei prowadzącej do dworu wykonano egzekucję. Kubczaka powieszono na łańcuchu. Wyroku dokonało 6  funkcjonariuszy gestapo, zaś samego aktu mordu własnoręcznie dokonał Erwin Büscher. Ciało Kubczaka wisiało na drzewie do godz. 13.00 tak by zmierzający z prac polowych na obiad mieszkańcy Chociczy widzieli wykonany wyrok. Ciało zamordowanego zabrano na ciężarówkę i wywieziono w nieznanym kierunku.

Uroczystość patriotyczną przygotowali: Burmistrz Miasta i Gminy Września, Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich i Sołectwo Chocicza Wielka – Białężyce. Uroczystości przewodniczył dyrektor muzeum Sebastian Mazurkiewicz. W części artystycznej wystąpili uczniowie Samorządowej Szkoły Podstawowej w Chwalibogowie pod opieką Moniki Broniarczyk. Uczestniczył także poczet sztandarowy Samorządowej Szkoły Podstawowej nr 3 we Wrześni. Obecni byli także członkowie rodziny zamordowanego Stanisława Kubczaka, proboszcz parafii pw. Świętego Ducha we Wrześni ks. kan. Kazimierz Kuczma, sołtys sołectwa Chocicza Wielka – Białężyce Magdalena Balicka oraz sołtysi Chociczy Małej i Psar Polskich.
Hołd poległym i pomordowanym poprzez złożenie wiązanek kwiatów oddali m.in. Starosta Wrzesiński Dionizy Jaśniewicz i Wicestarosta Waldemar Grzegorek, Burmistrz Miasta i Gminy Września Tomasz Kałużny oraz jego zastępcy Artur Mokracki i Karol Nowak, przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji, młodzież szkolna i mieszkańcy.

Po uroczystości dzięki uprzejmości Jacka Ignasiaka w sali konferencyjnej Kompleksu Rekreacyjno-Sportowego Ignasiak Sport odbyło się spotkanie z prezentacją S. Mazurkiewicza „Miejsca kaźni Polaków we Wrześni i okolicy w czasie II wojny światowej”. Bezpieczeństwo zapewnili funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji oraz Straży Miejskiej we Wrześni. W wydarzeniu uczestniczyło 65 osób.