POZNAJ ZABYTKI SWOJEGO MIASTA
- DWORZEC KOLEJOWY
Września, ul. Dworcowa 1
 
W 1872 r. przystąpiono do wytyczenia miejsca pod budowę linii kolei gnieźnieńsko-oleśnickiej biegnącej nieopodal miasta Wrześni dającej połączenia z Gnieznem i Jarocinem. W marcu 1873 r. przystąpiono do budowy. Ostatnie prace inżynieryjne trwały do końca 1874 r. W styczniu 1875 r. rozpoczęto budowę dworca kolejowego „Września”. Ostatecznie prace przy budynku zakończono w 1887 r.
 
12 czerwca 1875 r. odbyła się urzędowa kontrola wybudowanej linii. Uroczyste jej otwarcie nastąpiło 30 czerwca a 1 lipca oddano ją do powszechnego użytku. W 1886 r. przystąpiono do budowy linii kolejowej Poznań-Września-Strzałkowo. Linię z Poznania uruchomiono 1 września 1887 r., zaś linię do Strzałkowa uruchomiono 1 stycznia 1888 r.
 
Budynek stacyjny to obiekt murowany z czerwonej cegły, na rzucie wydłużonego prostokąta na linii północ-południe. Część centralna budynku piętrowa, dziewięcioosiowa, z prostokątnym trójosiowym ryzalitem z wejściem w osi od ulicy. Dawny wiatrołap został rozebrany. Okna parteru wysokie, zamknięte łukiem pełnym Okna piętra zamknięte łukiem odcinkowym. Po środku wnętrza na parterze hol, kasy biletowe, przechowalnia bagażu, biura i dawna poczekalnia (obecnie częściowo przekształcone). Na piętrze mieszkania. Do głównego budynku od strony północnej i południowej dolegają parterowe równoległe czteroosiowe skrzydła. Posiadają również wysokie okna zamknięte łukiem pełnym. W południowym skrzydle znajdował się bar dworcowy. Budynek i jego części kryty jest dachem papowym. W latach 60. XX w. obiekt został otynkowany.
 
Budynek z peronami połączony jest tunelem. Na peronach wiaty peronowe żeliwno-stalowe łączone nitami z daszkami drewnianymi ze środkowym, wewnętrznym odpływem wody. Na I peronie znajdowało się niegdyś biuro zawiadowcy stacji. 3 i 5 września 1939 r. torowisko zostało zbombardowane przez niemieckie lotnictwo. W jego wyniku zawalił się tunel pomiędzy peronem I i II. Przy zejściu do tunelu do dziś można zobaczyć fragmenty pierwotnej ceramiki glazurowanej.
 
W Gminnej Ewidencji Zabytków ujęty jest budynek dworca kolejowego (nr ewid. 00.042), zadaszenie peronu I (nr ewid. 00.043) oraz zadaszenie peronu II (nr ewid. 00.044).
O pozostałych obiektach zespołu dworca kolejowego innym razem.